ĐẠO !

  Con người sinh ra ở đời ai cũng mong được sống trong hạnh phúc , vậy hạnh phúc là gì ?

Nhân loại hiện có rất nhiều định nghĩa thế nào là hạnh phúc !

a- Trước tiên là những ước mơ của phần con là : Được tồn tại , được khỏe mạnh , không đói rét , không ốm đau bệnh tật …

b- Sau là thỏa mãn lòng mong muốn của phần người là : Được là người để : Sống không bị cô đơn , được yêu thương ,được đùm bọc , được che chở  , được tôn trọng , được giúp đỡ , được sống và làm việc thỏa nguyện …

Có thể nói đó là những ước mơ của hầu hết loài người . Nó hết sức giản dị mà cũng rất gian nan cố gắng !

Nhưng trên hết tất cả của ước vọng là được yêu thương . Bởi chỉ có được yêu thương con người mới được đùm bọc , được che chở , để vượt qua tất cả mọi khốn khó khác của cuộc đời .

Nhưng muốn được sống trong yêu thương của đồng loại thì bản thân người đó phải biết yêu thương đồng loại …(  luật nhân quả ) .

Có thể nói : Nếu muốn được mọi người tôn trọng mình là người thì mình phải là người !

Vì vậy có thể nói rằng muốn được sống trong yêu thương con người phải biết yêu thương người khác như yêu thương chính bản thân mình vậy !

Cụ thể là : Hãy đừng mang những sự mình không muốn đến cho người khác . Hãy giúp người khác đạt được điều mà họ mong muốn .                    

                            Đừng để thành con !

                     Hãy cố gắng để được làm người !

Nhân loại đã gom tất cả những việc tốt đẹp mà mỗi người phải cố làm và phải làm để được làm người để có được hạnh phúc trong một chữ “ ĐỨC “ . Muốn có đức con người phải thực hiện rất nhiều việc trên đường đời của mình . Đó là con đường để con người thành người , Các cụ xưa gọi con đường làm nên chữ đức là  “ ĐẠO ĐỨC “ là đạo làm  người. Trong xã hội hai chử  “ ĐẠO ĐỨC “  được hiểu là  “ ĐẠO LÀM NGƯỜI ” .
   

-Đạo làm người có thể được diễn giải là con đường phải sống : Cụ thể là :  

+ Sống Chăm chỉ : Không lười biếng , luôn không ngừng cố gắng …

+ Sống trung thực : Minh bạch , không dối trá , không ăn gian , không nói dối, không lừa đảo , không bịa đặt , không bịp bợm, không gian manh, không cướp giật , không trộm cắp , không tranh giành …

+ Sống yêu thương : Không vô cảm , không bất hiếu , không bất nghĩa , không vô ơn  , biết chia sẽ , biết đồng cảm , Không làm ngơ trước khốn khó của đồng loại , Không làm ngơ trước bất công …

+ Sống biết bao dung :Không giận dữ ,không hơn thua, Biết bao dung , biết tha thứ …

+ Sống biết khiêm nhường : Biết trân trọng ,biết kính trên nhường dưới , không vô lể, không vô phép , không ức hiếp kẻ yếu kẻ cô , biết hối hận , biết ăn năn …

+ Sống có trách nhiệm : Có trách nhiệm với bản thân với gia đình với đất nước với xã hội với mọi người , biết liêm sĩ , biết tiết kiệm , biết tự trọng , không đốn mạt , biết nhục nhả  , không ỷ lại , không dựa dẫm…

     Ngoài những điều được nói trên thì tùy theo vị trí của từng người trong cuộc sống và tùy thời đại mà có những ràng buộc khắt khe hơn …. Như :

-Đạo làm vua ( Nay là các nhà lãnh đạo đất nước ) : Gìn giữ vững chắc non sông bờ cỏi của đất nước do cha ông để lại , bảo vệ người dân và xây dựng xã hội thái bình và thịnh vượng ….

-Đạo vợ chồng : Thương yêu đùm bọc lẩn nhau trong mọi hoàn cảnh ….

-Đạo làm cha mẹ : Nuôi dưỡng , dạy dỗ , gầy dựng cho con nên người …

-Đạo làm con : Thảo kính với cha mẹ ….

-Đạo làm thầy : Mẫu mực , yêu thương , dạy dỗ tận tâm để trò nên người….

-Đạo làm trò :  Kính thầy như cha mẹ ..

-Đạo làm quan : Mẫu mực , liêm chính ….

-Đạo làm dân : Sống trọng pháp luật …..

-Đạo bằng hữu : Tận tâm , chia sẻ

              …. 

    Con đường để đến được hạnh phúc !

Khi nói đến các con đường để đi đến một mục đích nào đó người ta thường dung là đạo , (  Tiếng  việt cổ chữ “ Đạo “ còn có nghĩa là  “ Con đường “ )  như : Con đường để đến làm người là :  ĐẠO ĐỨC  !

Nhân loại trong hàng trăm nghìn năm qua đã vạch ra rất nhiều con đường để sống trọn chữ đạo đức để được làm người để đến được hạnh phúc , như :

-Theo con đường của Đức Thích Ca thì gọi là đạo Phật !

-Theo con đường của Đức Giê Su thì gọi là đạo Thiên Chúa !

-Theo con đường của Đức Ala gọi là đạo Hồi !

-Theo con đường của Đức Khổng Tử là đạo Khổng !

-Đạo Lão …

-Đạo Nho …

         …

Trong một lần trà dư tửu hậu có người đã nói . Hai chữ đạo đức tùy theo thời đại , tùy theo mỗi loại nhà nước mà có những diễn giải khác nhau như : Thời phong kiến thì  Đạo quân thần , đạo trung quân …( Như với nhà nước TQ ngày nay thì cái đạo lớn nhất là trung thành với đãng , còn lừa đảo , gian dối , liêm sĩ … là chuyện nhỏ )

Nhưng tôi lại không nghỉ như vậy bởi để có hạnh phúc thì phải cố để thành người , mà muốn thành người thì phải cố mà sống cho có “ ĐẠO ĐỨC“ . Có thể hiểu nôm na như thời nay : Đạo đức làm người là hiến pháp là luật trên các luật mà các đạo khác chỉ là luật dưới , vì vậy tất cả các đạo khác không được vi phạm đạo đức làm người .

           Đạo làm người là đạo trên hết mọi đạo !!!

TỰ GIÁC !

 Tôi không nhớ rỏ , một ông thừa tướng thời xa xưa của Trung Quốc  ( hình như là Lã Bất Vi ) đã nói :” Nhân loại chỉ có 2 loại  : Người vì danh kẽ vì lợi “

Vì vậy mọi hành động , lời nói của hầu hết nhân loại đều nhằm mục đích danh hoặc lợi cho mình !

            - Người vì danh thì bỏ lợi kiếm danh !

            - Kẽ vì lợi thì bỏ danh kiếm lợi !

Ở ta hiện nay có cái mốt ai cũng nói đến hai từ “ ý thức tự giác” . Và đòi hỏi mọi người phải tự giác .

Nhưng nếu khi đã nói đến hai chữ tự giác là khi người ta làm một việc gì đó phải hoàn toàn tự nguyện không phải suy nghỉ đánh đo tính toán , chứ không phải vì sợ một chế tài nào đó mà làm ...

 Các nhà tâm lý học thế giới đã chứng minh rằng hầu hết nhân loại chỉ có một loại ý thức tự giác là :” Tự giác làm lợi cho mình “ . Cái lợi được nói đến có thể là tiền tài hay danh vọng .

Những người vì danh thì vì cái danh của họ mà họ sợ bị phê phán, sợ bị tù đày , sợ bị khiển trách , sợ bị chê bai, sợ mất chức , sợ mất danh dự , sợ ảnh hưởng đến cái danh  của họ … Mà họ buộc phải “ Tự giác “ giữ gìn ….

Những người vì lợi thì sợ bị phạt , bị tù , bị hao tài …. mà họ phải “tự giác” chấp nhận … .

 Với đa số nhân loại thì làm gì có ý thức tự giác vì mọi người nhỉ ?
Ước vọng xây dựng một cộng đồng :" Mỗi người vì mọi người " là ảo tưởng !

 Xin thưa rằng hầu hết nhân loại chỉ có duy nhất một loại ý thức tự giác là :

     ” Tự giác làm lợi cho bản thân ! “ mà thôi !!!!

ÔI !

Bạn thấy gì qua vụ tìm xác của nạn nhân , vụ vất xác phi tang của thẩm mỹ viện Cát Tường ?

Gần 2 tháng qua rất nhiều ông nọ bà kia nhảy vào hòng xơ múi kiếm chác về tiền hay tiếng tăm !

 Đầu tiên là các nhà ngoại cảm tưởng dể ăn . Nghỉ xác chỉ nằm quanh quẩn ở chân cầu . Vội nhảy vào bịa đặt phán vu vơ may ra trúng thì  được tiếng rồi gây thanh thế mà kiếm ăn vụ khác  , Không may cho họ. Không biết cái xác chi Huyền trôi đi đâu mà để cho mỗi bộ mặt bịp bợm của họ nổi lên . Tất cả đều trật lất đều bẻ mặt nín thinh. Trốn biệt tăm !

Nhưng cái quái nhất là đất nước này có hẳn 3 cái viện nghiên cứu về tâm linh . Từng tuyên bố này nọ ầm ỉ  rất nhiều nhưng khi gặp chuyện tâm linh lại nín thinh . Mà đây là một việc nhân đạo . Đáng ra họ phải tự nhảy vào tìm hộ xác nạn nhân và chứng minh năng lực của mình .Thì lại yêu cầu người nhà nạn nhân phải nhờ mới tham gia . Nhưng khi được nhờ thì tìm cớ trốn chạy : Nào là đang quá bận …. Chẵng qua họ biết rằng đây là vụ không lừa bịp được . Dể bị lột trần trò bịp nên tìm cách tránh né !

Rồi mới đây lại có ông tự nhận là tiến sỉ chế tạo ra cái máy mà cả thế giới không ai có , nhảy vào kiếm tý chút tiếng tăm . Thì lòi ra là ông bịp bợm lừa đảo ( Vì máy là của người khác chế ra và người chế nó ra nói nó chẳng có tác dụng gì ) Ông ta chỉ bịp thiên hạ bằng trò lắc cổ tay .

Cách đây mấy năm có chuyên ầm  ỉ người nổi trên mặt nước nổi tiếng ở Việt Nam . Cũng có ông tiến sỉ xác nhận , rồi cũng  được viện này viện kia xác nhân . Họ có biết rằng dân khi đọc bài báo đó đã cười cái kém cỏi của cái gọi là tiến sỉ . Bởi bất kỳ một một học sinh phổ thông nào cũng biết nguyên lý Ac si met ( khi tỷ trọng của vật nặng hơn tỷ trọng của nước thì vật chìm xuống, khi tỷ trong nhẹ hơn nước thì nổi lên ) . Nên các ngư dân đều biết điều chỉnh nhịp thở để tăng giảm thể tích cơ thể để tỷ trọng cơ thể tăng giảm mà nhấp nhô nổi lên hay chìm xuống . Mà nằm nổi được trên mặt nước để nghỉ ngơi .

 Không biết sao nhà nước lại đẻ ra mấy cái viện ăn không ngồi rồi lừa đảo đó . Tốn tiền thuế của dân . Một số nước khác trên thế  giới cũng có những cái viện trời ơi đó . Nhưng nó là của tư nhân !

Không biết những kẽ tự phong là ông nọ bà kia là sỉ này sỉ nọ nghỉ gì khi nhân cách của họ bị lột trần truồng trước bàn dân thiên hạ !

Ôi , Nhục thay khi nhân cách của ai đó bị lột truồng !

ĐÂU RỒI ?

Người Việt hiện nay nhiều người khi giao tiếp cộng đồng gần như :

A- Rất ít khi thân ái để có :
 - Nụ cười thân thiện !

 - Nói lời thân thiết ! 

 - Nói lời chào hỏi !

 - Nói lời yêu thương !

 - Nói lời kính cẩn ( kính ngữ ) !

 - Nói lời xin lỗi !

 - Nói lời cám ơn !

 - Sẵn lòng tha thứ !

 - Chịu xếp hàng !

       ......

B-Nhưng lại sẵn sàng không tôn trọng người khác :

- Sống vô cảm ... !

- Lừa đảo , dối trá , tranh cướp ...!

- Tự hào vô đạo !

- Hành xử côn đồ !

       ......

Theo các nhà tâm lý thì :

- Nụ cười thân thiện làm cho quỷ dử cũng phải mềm lòng . Làm cho người xa lạ trở nên gần gũi .

- Các Cụ ta xưa có câu “ Tiếng chào cao hơn mâm cổ “ Chính người nói lời chào và người nghe đáp lại sẽ cảm thấy thư thái vui vẽ hơn , được yêu thương trân trọng hơn mà sống tốt hơn .

- Chúng ta đã từng nghe lớp trẻ tranh luận trên mạng về chuyện có nên nói những lời yêu thương với người thân với cha mẹ hay không ? Nhiều bạn cho như thế là sến ! Họ không biết rằng : Dù bất kỳ lứa tuổi nào thì con người vẩn thích nghe những lời yêu thương kính trọng ! Bởi người già thường có tâm lý bị thừa bị bỏ rơi ... Đó là những lời làm ông bà cha mẹ ta và người khác ấm lòng !

- Khi sử dụng kính ngử trong giao tiếp làm cho người nghe có được cảm thấy mình được tôn trọng hơn . Cả người nghe và người nói sẽ nhẹ nhàng hơn . Khi đó họ sẻ nắn nót hơn khi nói năng và hành động ...

- Sống không vô ơn ! Khi cảm thấy người khác giúp mình , mình phải chịu ơn người ta ! Khi chịu ơn ai dù nhỏ nhất , Hãy nói lời cám ơn . Chính khi nói lời cám ơn là ta đã ghi vào lòng ta cách sống ân nghĩa . Rồi gieo ơn nghĩa cho cộng đồng !

- Khi cảm thấy có lỗi với ai dù  nhỏ nhất hãy nói lời xin lỗi . Chính người nói lời xin lỗi là đã răn mình sống cho phải phép ! Làm cho bao oán trách tức giận trong lòng người nghe được bay đi , lòng họ thấy nhẹ nhàng hơn mà tha thứ !

- Không xếp hàng , tranh giành , cướp giật ... Là hành động đáng xấu hổ . Người xếp hàng là họ đã tự trân trọng mình và mọi người . Họ có niềm tin vào lẽ công bằng vào xã hội .

- Con người trong mổi chúng ta có phần con và phần người . Vì vậy ai cũng có mặt xấu mặt tốt , ai cũng có thể mắc sai lầm . Mỗi khi ta mắc sai lầm chính ta cũng mong muốn được tha thứ . Vậy sao khi người khác mắc sai lầm ta lại không sẵn lòng tha thứ . Xin hảy rộng lòng tha thứ , chính nó làm cho lòng ta sẽ cảm thấy thư thái vui vẽ mổi khi nghỉ lại !

- Nhiều người ngày nay sống vô cảm , dửng dưng với tất cả , miễn không ảnh hưởng trực tiếp đến họ . Thấy cái hay cái tốt không khen tặng , không ca ngợi để phát huy . Thấy cái xấu không lên án , không tẩy chạy để người gây ra biết sai mà sửa chửa !

- Các Cụ ta xưa có câu “ Tâm Trí Dũng làm nên người quân tử “ Vì vậy mà khi giữa đường gặp chuyên bất bằng là giang tay giúp đỡ , can ngăn ….!

- Khi lừa đảo , dối trá , tranh cướp , côn đồ ... Là đã tự bôi xấu mình , tự mình làm mất lòng tin , lòng tôn trọng của mọi người !

- Con người ai cũng muốn được tự hào .  Nên họ cố gắng để có cái hơn người . Nhưng không có nghĩa là bất chấp mọi thứ , tranh đoạt mọi thứ …Hiện có những người không biết xấu hổ , không biết tự trọng , họ tự hào giàu sang từ tài sản ăn cắp mà có , bằng cấp mua mà có , danh vọng do luồn lọt mà có …

- Các Cụ xưa có câu :” Một sự nhịn chín sự lành “ Con người khi không được dạy nhẫn nhịn kìm nén bản thân , để cẩn thận canh giữ phần con trong họ . Họ sẽ để cho phần con trong họ sổng chuồng  rồi dẩn dắt họ hành xử côn đồ , sẵn sàng hành hung người khác , sẵn sàng đoạt mạng người khác ...!

Đó là một số hành vi tốt đẹp khi giao tiếp , lối sống nhân ái văn minh của nhân loại . Vì thế mà các Cụ ta đã : Cố công dạy bảo uốn nắn qua bao thế hệ mới có được  . Trước đây 50-60 năm về trước con người đã được dạy và sống : Hiếu Lể Nghĩa Tín  như thế . Làm cho con người sống lể phép hơn , kính cẩn hơn , nhân ái hơn , yêu thương hơn , nhường nhịn nhau hơn , đùm bọc nhau hơn , có trách nhiệm hơn và nghĩa hiệp hơn   ....

Muốn có cách sống tốt đẹp đó con người phải được dạy và luyện tập để trở thành bản năng tập nhiễm từ những ngày còn thơ dại trên ghế nhà trường , qua nhiều thế hệ , mỗi thế hệ được nâng lên một ít .

Nếu muốn được mọi người yêu thương và tôn trọng thì trong giao tiếp nên :

1-     Thái độ thân ái , đúng mực !

2-     Tôn trọng mọi người !

Nhưng không hiểu sao 40 năm qua ngành giáo dục đã dạy thế nào mà ngày nay nó bị mất đi !

     Tiếc thay những nết sống tốt đẹp như vậy đã mất đi !

PHÁP LUẬT

Như chúng ta đã biết nhân loại có 2 loại chính quyền là :

         -  Chính quền vì dân vì nước !  

         -  Chính quền của  bọn độc tài !

Cũng từ đó mà có 2 cách làm luật pháp khác nhau  .

Nếu chính quền vì dân vì nước thì mục tiêu chính của các nhà lảnh đạo đất nước là : xây dựng một xã hội thái bình và thịnh vương : thì pháp luật phải được xây dựng dựa trên nền tảng  lý luận đạo đức xã hội . Khi đó pháp luật mới là công cụ của đất nước buộc mọi công dân ( Cả dân lẩn quan buộc phải tuân theo ) . Bởi chỉ dựa trên nền tảng đạo đức loài người thì đất nước đó mới phát triển bền vững . Đất nước đó mới thái bình thịnh vượng .

Nhưng nếu chính quền của bọn  độc tài vô lại nó chỉ nhằm phục vụ cho sự thống trị độc tài của một cá nhân hay một nhóm người  :Vì vậy pháp luật sẽ được xây dựng trên cơ sở là sự bắt buộc mọi người phải thuần phục đối với chúng , nhằm cũng cố vị thế độc tài của chúng . Khi đó pháp luật trở thành công cụ của bọn độc tài  ( chỉ có dân phải theo , còn quan lại được ngồi trên pháp luật )

              Ôi Pháp luật !!!

NHỎ Ư !

Tính người xấu tốt được hình thành từ thói quen !

Ở đời có những cái cực nhỏ . Nhưng nếu chúng ta không chú ý sửa  chửa , ngăn chặn ngay nó có thể trở thành thảm họa , như :

Một  đốm lửa nhỏ trong rừng lá khô nếu không bị dập tắt rất dể trở thành đám cháy rừng!

Một ngòi nổ rất nhỏ nếu không bị vô hiệu sẽ kích nổ một quả bom hàng nghìn Kg!

Một vết nứt nhỏ trên công trình nếu không được khắc phục có thể làm sụp đổ cả một công trình lớn thành thảm họa !
Một lổ thũng nhỏ ở đáy tàu nếu không được khắc phục có thể làm chìm con tàu nghìn tấn !

Một lời nói dối không chết ai nhưng nếu không bị nhắc nhở sẽ làm người đó sẽ trở thành kẻ sống dối trá !

Một lần vi phạm luật GT nhỏ không bị nhắc nhở làm họ thành thói quen đi lại tùy tiện bất chấp luật!

Một lần ăn cắp vặt nhưng nếu không bị nhắc nhở họ sẽ dần trở thành kẻ cắp chuyên nghiệp!
Một va chạm nhỏ không bị nhắc nhở có thể sẽ thành án mạng !
Một sự xúc phạm nhỏ nếu không bị nhắc nhở có thể thành chiến tranh !
Nhiều người vẩn có cách nói : Xã hội còn rất nhiều người tốt còn kẻ xấu chỉ là cá biệt . Nhưng họ nên hiểu rằng cái áo chỉ vấy một tý bẩn có mùi liệu họ có dám mặc , một gia đình 8-9 người chỉ cần 1 người xấu là cả nhà bất an , một làng chỉ cần có 1 Chí Phèo thì cả làng mất ăn mất ngủ .... Chính cái cá biệt đó tuy là số ít là nhỏ nhưng hậu quả là làm cho mọi người không được sống bình an ! Nên đừng yên tâm với đa số là tốt , hảy tiêu diệt cái xấu dù nhỏ  nhất .....

Vì vậy để con người không tập nhiễm thói quen xấu .. Thì mọi sai trái  từ đạo đức đến pháp luật đều phải được : Nhắc nhở , khuyến cáo  , trừng phạt , nghiêm trị …một cách nghiêm khắc chứ đừng cho là nhỏ mà hời hợt bỏ qua !

Nếu pháp luật trước tiên là để ngăn ngừa phạm pháp thì  nhà nước phải có luật :
-  Luật cấm ức hiếp để ngăn chặn hiện tượng gây sự ...
-  Luật cấm gây sự , buộc người gây sự phải chịu toàn bộ hậu quả xảy ra do sự gây sự của họ .
Để ngăn chặn sự nhỏ nhưng sẽ dẩn đến hậu quả lớn

Hãy nghiêm khắc với hiện tượng nhỏ, để ngăn chặn thảm họa !!!